Ζαρντινιερα μ.Κ. (μετα Κρισεως): Μαΐου 2012

Ειχε ηδη μεσημεριασει οταν μπηκαμε στην Ιερουσαλημ. Το ονομα της πολης σχετιζεται με το θεο Σαλιμ, το θεο των Καναναιων (απο τη Γη Χαναάν). Εγω ημουν συφιλιασμενος απο την καθυστερηση (και του ταξιδιου, αλλα και την πνευματικη καθυστερηση των Αμερικανιδων), αλλα η ιδεα οτι ειχαμε ηδη φτασει με παρηγορουσε. Περασαμε εξω απο το Mount Herzl, το εθνικο κοιμητηριο του Ισραηλ, κατι σαν το δικο μας Α΄ Νεκροταφειο.

Φερει το ονομα του Theodor Herzl, του ιδρυτη του Σιωνιστικου κινηματος και εμπνευστη του Κρατους του Ισραηλ.

Ολα τα κτιρια που βλεπαμε μπαινοντας στην πολη ηταν χτισμενα απο καφεκιτρινο ασβεστολιθο.

Πιο πολυ με φυλακες εμοιαζαν παρα με σπιτια που ζει νορμαλ κοσμος.

Αλλα ποιος νορμαλ κοσμος ζει στο Ισραηλ? Και ειδικα στην Ιερουσαλημ.

Υπηρχαν βεβαια και πολλα αρχοντικα.

Και μερικα καμμενα.

Τα οποια σιγουρα τα ειχαν καψει οι κουκουλοφοροι του ΣΥΡΙΖΑ.

Κι αν δε γουσταρετε να μεινετε στα καμμενα, υπαρχουν κι αλλες επιλογες.

Οπως λεει και το ασμα: "It's fun to stay at the ..."

Ειχαμε ηδη φτασει στο κεντρο της πολης. Επιτελους!

Παρκαραμε σε ενα εμπορικο κεντρο ακριβως διπλα στα τειχη της πολης.

Ειχε πολλη ζεστη, αλλα ηταν παρα πολυ ωραια!

Απο κατω μας περναγε ο δρομος.

Το ψηλο κτιριο που βλεπετε στα τειχη, ειναι ο Πυργος του Δαβιδ.

Και απεναντι δεξια υπηρχε ενας ολλανδικος νερομυλος!

Μπηκαμε στην παλια πολη απο την πυλη της Jaffa. Λεγεται ετσι γιατι οδηγουσε στο τοτε επινειο της Ιερουσαλημ, τη Jaffa. Ή Yaffo στα εβραϊκα. Σημερινο προαστιο του Τελ Αβιβ.

Για να καταλαβετε πως ειναι η παλια πολη.
Η Jaffa Gate ειναι αριστερα.

Η παλια πολη ειναι χτισμενη δυτικα του Ορους των Ελαιων. Περιβαλλεται απο τειχος, και εντος του τειχους χωριζεται σε 4 τομεις, χωρις εντελως διακριτα ορια. Στο χριστιανικο, στον αρμενικο, στον εβραϊκο και στο μουσουλμανικο.

Η πολη εχει 3 ιερες μερες την εβδομαδα, Παρασκευη για τους μουσουλμανους, Σαββατο για τους Εβραιους, και Κυριακη για τους Χριστιανους. Καθε θρησκεια εχει και τα δικα της ιερα τεμενη. Ολα ειναι δίπλα-δίπλα. Η βλακεια παει μαζι... Οταν λεμε μαζι, εννοουμε μαζι μαζι.

Ολα τα Ταλιμπαν περνανε μπροστα σου...

Τα τειχη της πολης, τα εχτισε ο Σουλεημαν ο Μεγαλοπρεπης, o Οθωμανος (φτου φτου φτου) αυτοκρατορας (1494-1566). Οι αρχιτεκτονες που εχτιζαν τα τειχη δεν ηταν σιγουροι αν θα επρεπε να περικλεισουν στη νοτια πλευρα των τειχων και το Mount Zion. Τελικα προκειμενου να γλυτωσουν μερικα λεφτα απο το κοστος κατασκευης αποφασισαν να μην το κανουν. Οταν το εμαθε ο Σουλεημαν, ο οποιος μολις ειχε γυρισει απο το φεστιβαλ της Eurovision στο Αζερμπαϊτζαν, τα πηρε στο κρανιο. Ειχε τις καυλες του γενικα, δεν του ειχε κατσει και το κοντοπουτανο που τραγουδουσε κατι για αφροδισιακα, και δε θα καθοταν να στησει εξεταστικες επιτροπες, ΕΔΕ και αρχιδια καλαβρεζικα. Ειχε προβλεψει πως μετα απο παρα πολλα χρονια, σε ανεξαρτητοποιημενο κομματι της Αυτοκρατοριας του με κατι τετοια πουστριλικια θα την εβγαζαν ολοι λαδι στο τελος, και προχωρησε σε δραστικα, απλα και διδακτικα μετρα. Δηλαδη απλα αποκεφαλισε τους αρχιτεκτονες οπως λεει ο θρυλος (οχι ο γαβρος).

Αυτος ειναι ο ταφος τους.

Ολο ευθεια πηγαινες στο Ναο της Αναστασης. Εμεις ομως ξεκινησαμε το περπατημα προς τα νοτια της παλιας πολης και μπηκαμε στην Αρμενικη συνοικια.

Armenian Tavern

Mε αρμενικες σημαιες

Αυτη ηταν η εισοδος της ταβερνας

Οι Εβραιοι που συναντιοτουσαν μεταξυ τους στα σοκακια ευχονταν ο ενας στον αλλον: Sabbath Shalom!

To Σαββατο πλησιαζε. Ξεκιναει την Παρασκευη με τη δυση του ηλιου.

Οπως εχω ξαναγραψει απαγορευονται ολες οι δουλειες. Ακομα και το να αναψεις το φως...

Περπατωντας πρωτα μεσα απο την Αρμενικη γειτονια φτασαμε στο Cardo. Tον αρχαιο ρωμαϊκο δρομο.
Tη Ρωμαϊκη Αγορα. Χωρις τα 35 τραγουδια του Χατζιδακι ομως.

Στο απεναντι μπαλκονι ανεμιζαν οι σημαιες του Ισραηλ.

Εδω στη στοα βρηκα αυτη την επιγραφη στα ελληνικα.

Και στο τερμα της στοας με τις κολωνες, υπηρχε μια μοντερνα τοιχογραφια που αναπαριστουσε τη ζωη σε αυτο το δρομο την εποχη της Pax Romana, της Ρωμαϊκης Ειρηνης.

Βλεπετε κατι παραξενο στην εικονα? Κατι δεν ταιριαζει. Κοιταξτε καλυτερα κατω δεξια.

Αντε. Να το παρει το ποταμι.

O μικρος τουριστας.

Talking about tourists... Εδω ξεχειλισε και το ποτηρι της υπομονης οταν ο "ξεναγος" ρωτησε τις ηλιθιες, αν του επιτρεπουν για 2 λεπτα να παει να αλλαξει κατι που ειχε αγορασει σε ενα μαγαζι εκει διπλα. "Φυσικα! Ειναι καλο μαγαζι ή tourist trap?" ρωτησε η μια απο τις ηλιθιες. "Of course it`s a good shop, my dear. It is not for tourists!" ειπε το γατονι, και τις πηρε μαζι του.

Τους ακολουθησα απο περιεργεια. Τις πηγε σε μια διπλανη στοα, σε ενα απο αυτα τα μαγαζια που γδερνουν τους τουριστες. "Μα ειναι τόόόόόόόόόόόόόόόόόσο ηλιθιες, ρε πουστη???????" ουρλιαξα απο μεσα μου και ημουν ετοιμος να τονε βουτηξω.

Αλλα ειδα οτι οι γκομενες ειχαν ερθει σε οργασμο που ο ξεναγος τις προσεχε τοσο πολυ και τους πηγαινε στα καλυτερα μαγαζια, ωστε τους αποχαιρετησα ευγενικα και δωσαμε ραντεβου μετα απο 3 ωρες στο παρκινγκ.

Βασικα επρεπε να φυγω και να μην τους ξαναδω.

Ετσι κι αλλιως δε με ειχαν υπολογισει απο την αρχη οτι θα τους χαμηλωσω τα εξοδα με τη συμμετοχη μου, και θα μπορουσα να φυγω χωρις να τους πληρωσω.
Αλλα δυστυχως (για μενα) δε σκεφτομαι ετσι.
Ημουν ομως επιτελους ελευθερος να απολαυσω την πολη χωρις το μαλακα και τις μαλακισμενες.
And I did. Ξεκινησα κατευθειαν για το Τειχος των Δακρυων. Μπαινοντας στην Εβραϊκη Συνοικια.

Ακριβως στα συνορα με τη μουσουλμανικη που ειναι γεματη στενα σοκακια μεσα στα σουκ. Τις αγορες δηλαδη.

Οχι αυτες που δανειζουν λεφτα στο Ελληνικο κρατος. Τα παζαρια εννοω.

Οχι αυτα που κανει ο Τσιπρας με τους Ευρωπαιους.

Και απο μια μικρη πορτα που ειχε ελεγχο απο ισραηλινους στρατιωτες και ανιχνευτες μεταλλων, ειδα πρωτη φορα τον καταπληκτικο χρυσο τρουλο του Dome of the Rock (`n`Roll).
Του Τεμενους του Βραχου.

Εκει μεσα βρισκεται ο ιερος βραχος που πατησε ο Μωμαεθ για να ανεβει στην αμαξα που του εστειλε ο Allah για να τον παρει και να τον παει στον ουρανο. Ειναι ο 2ος ιερος βραχος του Ισλαμ, μετα την Κααμπα στη Μεκκα. Γενικα πολυ βραχος παιζει στο Μωαμεθανισμο. Βραχος και η πιστη τους, βραχος και η βλακεια τους.

Μη χαιρεστε, θα τα πουμε και τα δικα μας...

Δοκιμασα να μπω, αλλα μου ειπαν οτι ειναι Παρασκευη και οτι επιτρεπεται η εισοδος μονο σε μουσουλμανους. "Μα ρε παιδια φευγω σημερα... Μπλα-μπλα... Μπλου-μπλου" ειπα. "Δεν υπαρχει περιπτωση" μου ειπε ο Εβραιομπατσος με τροπο που δεν αφηνε πολλα περιθωρια διαπραγματευσης.
Τελικα προχωρησα λιγο πιο κατω και μετα απο καινουργιο σωματικο ελεγχο εφτασα μπροστα στο Τειχος των Δακρυων ή Δυτικο Τειχος. Wailling wall στα αγγλικα και kotel στα εβραϊκα.

Τι ειναι τελικα το τειχος των δακρυων?
Ειναι το πιο ιερο μερος για τους Εβραιους ολου του κοσμου.
Γιατι?
Γιατι ειναι το μοναδικο κομματι που απομενει απο το συγκροτημα του Ναου του Σολομωντα.
Προσοχη, δεν ειναι κομματι του Ναου. Ειναι κομματι του τειχους που περιεβαλλε το Ναο, αλλα μικρη σημασια εχει αυτο.
Κι εμεις δεν εχουμε καμμια σχεση με τους Αρχαιους Ελληνες, απλα μενουμε στον ιδιο τοπο που εμεναν μερικοι απο αυτους και χωρις να ειμαστε Ελληνες, ονομαζουμε τους εαυτους μας ετσι. Αλλα μικρη σημασια εχει κι αυτο. (Εδω δε βριζετε απλα. Ξεσαλωνετε!)
Παρολο που οπως ξερετε, δεν πιστευω σε ανωτερα οντα, προφητες (εκτος του Νικολα του Αλεφαντου) και δε συμμαζευεται, ομολογω οτι υπηρχε κατι μαγικο στο συγκεκριμενο σημειο. Ενας ηλεκτρισμος στην ατμοσφαιρα.

Δεν ξερω αν ηταν η Σβετλανα που με ηλεκτρισε ετσι, αλλα ειναι απο τα πιο εντυπωσιακα μερη που εχω δει.

Μοναδικη ατμοσφαιρα.

Aυτο ειναι μια simulation ("προσομοιωση" στα χελληνικα) του ναου του Σολωμοντα.

Του 2ου ναου. Ο 1ος χτιστηκε μαλλον το 10ο αιωνα π.Χ. και καταστραφηκε το 586 π.Χ. οταν οι Βαβυλωνιοι κατεκτησαν την Ιερουσαλημ και πηραν τους Εβραιους σκλαβους στη Βαβυλωνα. Την πρωτευουσα του βασιλειου του Nebuchadnezzar II, γνωστοτερου στα χελληνικα ως Ναβουχωδονοσωρ, και στα ιταλικα ως Nabucco, απο την ομωνυμη οπερα του Verdi. Με αυτη την οπερα εκτοξευτηκε η καριερα του Verdi. Το "Va pensiero", που ειναι και το γνωστοτερο τραγουδι της οπερας, ειναι το τραγουδι των σκλαβωμενων Εβραιων.

Καθοριστικο στην τρομακτικη επιτυχια που γνωρισε η οπερα, ειναι σιγουρα το γεγονος οτι την εποχη που γραφεται το Va pensiero, το 1842, η Ιταλια ειναι κομματι της Αυστροουγγρικης Αυτοκρατοριας. Και ειναι ξεκαθαρη η συνδεση της ιστοριας των σκλαβωμενων Εβραιων στη Βαβυλωνα, που ονειρευονται την επιστροφη στην Ιερουσαλημ, με τη διψα των ιταλων για μια ελευθερη Ιταλια. Βεβαια, ισως σωστοτερο ειναι να πουμε οτι ακομη δεν υπαρχει καν Ιταλια, μια και η επερχομενη εξεγερση (το 1859) εναντιον των Αυστριακων σηματοδοτει και τη γεννηση του ιταλικου κρατους. Ετσι κι αλλιως, η εθνικη συνειδηση ειναι δημιουργημα του 18ου και 19ου αιωνα. Πριν τον ερχομο του "εθνικισμου" (και καταλαβαινετε οτι δε μιλαω για τους πνευματικα καθυστερημενους ημιμαθεις "πατριωτες", αλλα για τη δημιουργια εθνικης συνειδησης) δεν υπηρχαν εθνη. Δεν υπηρχαν, εκτος απο ενα, βεβαιως-βεβαιως.

Μονο οι Χελληνες υπηρχαν, υπαρχουν και θα υπαρχουν ως συνεχες και αδιακοπο εθνος, αμαλαχεινα΄ουμε.

Ο ναος λοιπον ξαναχτιστηκε το 516 π.Χ. επι βασιλειας του Δαρειου, αλλα την τελικη του μορφη την πηρε επι βασιλειας του Ηρωδη. Οχι αυτου που εφτιαξε το Ηρωδειο κατω απο την Ακροπολη. Του γνωστου Ηρωδη που υποτιθεται πως σκοτωσε τα νηπια για να σκοτωσει μαζι τους και τον καινουργιο Βασιλα της Ιουδαιας, το νεογεννητο Ιησου δηλαδη. Μεγιστο ψεμα. Καταρχας ο Ηρωδης πεθανε το 4 π.Χ. Και δε λεω πως ηταν μπουμπουκι ο Ηρωδης. Μουνι της λασπης ητανε! Αλλα ποτε δε διεταξε τη σφαγη των νηπιων που μαθαιναμε στα θρησκευτικα του σχολειου... Σκοτωσε τους δυο γιους του και ισως γιαυτο το λογο γυρω στον 4ο αιωνα μ.Χ. αρχισαν να διαδιδουν οι Χριστιανοι αυτες τις ιστοριες που πρωτοεμφανιζονται πιο πριν, στο Ευαγγελιο του Ματθαιου.

Ο ναος τελικα καταστραφηκε για 2η και τελειωτικη φορα απο τους Ρωμαιους το 70 μ.Χ. Οι Εβραιοι εξοριστηκαν (ξανα) και οταν μετα απο χρονια αρχισαν να επιστρεφουν, το ακριβες σημειο που βρισκοταν ο Ναος ειχε πια χαθει. Φοβουμενοι να μην πατησουν το Ιερο των Ιερων, το σημειο δηλαδη του Ναου που επιτρεποταν να μπαινουν μονο οι ιερεις, κατι παρομοιο με το Ιερο της δικης μας Εκκλησιας, οι Εβραιοι απεφευγαν να πατησουν το Temple Mount.

Το Temple Mount οπως ειναι σημερα. Ξερει κανεις πως λεγεται στα χελληνικα?

Και αρχισαν πολλα χρονια αργοτερα, επι Οθωμανικης Αυτοκρατοριας, να επισκεπτονται το κομματι αυτο του τειχους και να κλαινε τη μοιρα τους (εξ΄ου και το ονομα "Τειχος των Δακρυων").

Και να βαζουνε χαρτακια με προσευχες μεσα στις σχισμες των βραχων του τειχους.

Δανεισμενη απο το ιντερνετ...

Πιστευοντας ετσι οτι ο καλος Yahwe, δηλαδη ο καλος Θεος ακουει τις προσευχες τους. Κακα τα ψεματα. Αλλιως σε ακουει ο Yahwe οταν του λες κατι απο το σπιτι σου ή οταν του γραφεις κατι στον τοιχο του στο facebook και αλλιως οταν βαζεις το χαρτακι στην τρουπα. Σε προσεχει παραπανω ρε παιδι μου.

Και ο πραγματικος Θεος (ο δικος μας, ο Ελληνας δηλαδη) ειναι ετσι. Αλλιως σε ακουει οταν προσευχεσαι απο το σπιτι κι αλλιως οταν πας στην εκκλησια. Κι αν πας και κανα προσφορο, αναψεις κανα κερακι, κανεις μια δωρεα στην εκκλησια, εκει να δεις...

Εννοειται οτι εδω μπροστα προσευχονται μονο ανδρες. Οι γυναικες, που ως γνωστον ειναι κατωτερα οντα και για τις 3 μονοθεϊστικες θρησκειες (δεν ειναι τυχαιο αλλωστε που και ο Θεος και οι Προφητες του ειναι ολοι αρσενικου γεννους), προσευχονται ξεχωριστα στο νοτιο μερος του τειχους.

Το 1948, οι Εβραιοι εχασαν την επαφη με το τειχος οταν η Ιορδανια κατελαβε την παλια πολη, αλλα σε λιγοτερο απο 20 χρονια, με τον Πολεμο των 6 ημερων, ξανακατελαβαν την παλια πολη. Εδω, ισως η πιο γνωστη φωτογραφια του πολεμου. Οι 3 Ισραηλινοι στρατιωτες μπροστα απο το Τειχος το 1967. Και δεξια οι ιδιοι, το 2009.

Προσεξτε τις διαφορετικες στρωσεις του Τειχους. Μεγαλοι βραχοι χαμηλα απο την εποχη του Ηρωδη. Μικροτερες πετρες ψηλα απο την εποχη της κατασκευης του Αλ Ακσα τζαμιου. Το τζαμι χτιστηκε τον 8ο αιωνας και δε φαινεται στις φωτογραφιες αυτες. Ειναι τερμα δεξια, δηλαδη στο νοτιοτερο κομματι του Temple Mount.